Communicatie
Als er één sector is die weet wat de gevolgen zijn van voortschrijdende technologie en toenemende concurrentie, dan is het de communicatiesector. Traditionele post en telefoondiensten worden in snel tempo overgenomen door email, breedband en Over The Top-diensten als Whatsapp. Deze ontwikkelingen dwingen aanbieders om hun business modellen te herzien. Telecomaanbieders staan bovendien aan de vooravond van omvangrijke investeringen. Niet alle netwerken zijn berekend op de groeiende vraag aan bandbreedte. De uitrol van glasvezelnetwerken (Fiber to the Home) is maar net op gang en ook in mobiele netwerken moet fors worden geïnvesteerd (4G en 5G). Tegelijkertijd vallen de inkomsten, onder meer als gevolg van regulering en veranderende bel- en SMS-patronen, tegen. Mede door de toenemende vraag naar Triple Play en Quadruple Play pakketten, brengt dit sommige aanbieders ertoe om samen te werken. Illustratief in dit kader is de joint venture tussen Vodafone en Ziggo. Aanbieders weten zich daarbij verzekerd van de aandacht van de toezichthouders. Het samengaan van OPTA, NMa en de Consumentenautoriteit in ACM heeft die aandacht doen toenemen. Met het mededingingsrecht, de sectorspecifieke regulering en het consumentenrecht als instrumenten, beschikt ACM over een breed arsenaal aan bevoegdheden om eventuele marktproblemen op te lossen.
Media
Digitalisering, nieuwe technologieën en de entree van buitenlandse mediaconcerns hebben het Nederlandse medialandschap flink opgeschud. Dit dwingt de meer traditionele, gevestigde media nog eens goed te kijken naar hun bedrijfsmodel. In sommige gevallen wordt meer of minder intensieve samenwerking met andere mediabedrijven opgezocht. Nieuwe toetreders (buitenlandse partijen en digitale mediabedrijven) willen daarentegen vooral investeren in het opbouwen van een marktpositie. In die concurrentieslag zal content een belangrijke rol spelen. Geen medium zal zonder aantrekkelijke content nog enige betekenis hebben. Traditionele en nieuwe media zullen steeds vaker een concurrentiestrijd met elkaar voeren om de (exclusieve) rechten op content in handen te krijgen. Het mededingingsrecht speelt hierbij een steeds grotere rol.
Technologie
Nieuwe technologieën zijn de belangrijkste drivers achter de veranderingen in de communicatie- en mediasector. De razendsnelle opkomst van onder meer smartphones en tablets heeft een grote impact op vraag en aanbod in zowel de communicatie- als de mediasector. Gelet op het belang van (toegang tot) nieuwe technologieën is het niet verwonderlijk dat toezichthouders, zoals de Europese Commissie en de ACM, bijzondere belangstelling hebben voor hightechbedrijven zoals Samsung, Apple, Google en Microsoft. Deze onderzoeken richten zich steeds meer op misbruik van machtspositie maar ook op patent pools, standard-setting en e-distribution. Ook in andere sectoren (van food tot automotive) is toegang tot nieuwe technologie onontbeerlijk voor de toekomst van een onderneming. Ook vragen de mededingingsautoriteiten zich af hoe zij moeten omgaan met de ontwikkelingen op het gebied van big data. De nieuwe Digital Markets Act (DMA) moet het makkelijker maken om digitale poortwachters te reguleren.
Investeringen in de ontwikkeling van technologie vereisen een adequate bescherming van knowhow en IE-rechten. In sommige gevallen kan het mededingingsrecht tot een uitzondering op de exclusiviteit van deze rechten verplichten. Ook spelen de mededingingsregels een belangrijke rol bij samenwerking met andere partijen. Voor de overdracht en licentiëring van IE-rechten bestaan specifieke regels en vrijstellingen.
Voor informatie over de rechten en verplichtingen tijdens een bedrijfsbezoek van ACM en/of de Europese Commissie zie www.invalacm.nl.